Jezelf overvragen

Voor jezelf zorgen, kan best moeilijk zijn. We zijn bijna allemaal gewend om veel aan anderen te denken en om hele hoge eisen aan onszelf te stellen. Vaak voelt alles wat we van onszelf verwachten en aan anderen geven 'logisch' en 'vanzelfsprekend', maar is het niet zo vanzelfsprekend dat we datzelfde aan onszelf geven.

Eigenlijk hebben wij die liefde en zorg - die goede vriend die we voor anderen kunnen zijn - zelf ook heel hard nodig.

Goed voor jezelf zorgen is een nieuwe gewoonte om aan te leren. We stellen eisen aan onszelf die we zo 'gewoon' vinden, dat we niet meer zien dat het ook anders zou kunnen. Maar het kan wél anders. Jouw behoeftes zijn even belangrijk als die van anderen. Voor jezelf zorgen moet niet op de tweede of derde plaats komen, maar op de éérste plaats.

Jezelf rust, ruimte en zorg geven is heel belangrijk. Juist als het minder gaat, juist als je zelfzorg misschien minder belangrijk gaat vinden, blijft het heel belangrijk. Juist dan heb je die liefde en zorg van jezelf heel hard nodig. Als je in herstel zit, is goed voor jezelf zorgen en daarin jezelf (soms) op de eerste plaats zetten, héél belangrijk.

Bovendien: je wordt er een leuker mens van als je je goed voelt en uitgerust bent. Uiteindelijk kun je voor anderen meer betekenen, als je eerst goed voor jezelf hebt gezorgd. Er zit ook geen tijdslimiet aan hoe lang je je volledig op jezelf (en jouw herstel) mag richten. Het gaat om wat jij nodig hebt. Jij bent belangrijk.

Je hebt recht om dingen af te zeggen, mensen teleur te stellen, aan jezelf te denken en te doen wat goed voor jou is. En je hebt niet alleen dat recht, het is ook hard nodig.

Bestaansrecht

Het zou kunnen voelen alsof je pas bestaansrecht heb als je iets ‘doet’ met je tijd of als je ‘van nut bent’. Dus als je op een dag niet genoeg hebt bereikt (in jouw ogen), heb je gefaald. Als je niet genoeg van nut ben geweest voor anderen (in jouw ogen), heb je gefaald. Je voelt je niks waard, je voelt je nutteloos. Een dag waarop je er 'gewoon doorheen gekomen bent' voelt niet als een overwinning, maar als een mislukking.

Jezelf waardeloos vinden, het gevoel hebben dat je alles verkeerd doet of vinden dat je niet goed genoeg bent, is iets dat veel mensen ervaren. Het idee dat je 'dingen (goed) moet doen' om er te mogen zijn wordt kennelijk (onbewust) uitgedragen om ons heen. Maar het is niet hoe het echt is. Want je mag er gewoon zijn, los van wat je doet of wat je kunt.

Elk mens heeft bestaansrecht en daar hoef je niets voor te doen. Je hoeft er niet ‘goed genoeg’ voor te zijn, want je bent al goed genoeg. En je mag er áltijd zijn. Je hoort hier áltijd thuis.

Het kan ontzettend moeilijk zijn om dat bestaansrecht te voelen. Dit kan nog moeilijker worden als je uitgevallen bent van studie of van werk, als een dag overleven is of als je niet goed weet wat je doelen zijn of wat jouw plek is in de maatschappij en voor anderen.

Maar al ben je in gevecht met jezelf. Al weet je niet wanneer je weer kunt doen wat je wilt kunnen doen. Al ziet je leven er anders uit dan dat van de mensen die jij kent. Het is oké. Want al deze dingen maken niet dat je stilstaat. Deze dingen maken niet dat je nutteloos bent. Alleen het 'zijn' is namelijk genoeg.

Iedereen mag er zijn en iedereen is even belangrijk. Dus je hoeft niets te bereiken op een dag, je hoeft niemand te helpen, je hoeft geen doelen te bereiken: je mag er zijn. En je bent belangrijk. Je bent ook belangrijk als de dagen leeg zijn. Je ben ook belangrijk als dingen die je zou willen doen nu niet gaan. Je bent ook belangrijk als je met heel veel moeite een dag doorkomt.

Je moet niks. Je hoeft niks. Je mag stilstaan, je mag vallen, je mag blijven liggen en weer opstaan. Je mag er zijn. Jij hebt bestaansrecht, jij bent belangrijk. Daar hoef je helemaal niéts voor te doen.

Wees trots

Je mag trots op zijn op jezelf. Je doet zo ontzettend veel goed en je hebt zo ontzettend veel doorstaan. Ook als het een dagje wat minder gaat. En óók als je enorm bent teruggevallen. De dingen om trots op te zijn die blijven bestaan. Hoe jij jezelf opnieuw uit dat dal waar je nu misschien inzit optrekt, dát is iets om trots op te zijn.

Wees trots op elke moeilijke dag waarop je doorgaat. En wees trots op elke oké-dag die je zelf behaald hebt.

Het kan heel moeilijk zijn om trots op jezelf te zijn. Maar je kunt ermee oefenen en er steeds beter in worden. Ga eens op te zoek naar de dingen waar jij trots op bent. Neem een kijkje bij de positieve lijstjes voor hulp hierbij!

Oneerlijke stem

Er zit een stem in ons hoofd die onszelf veel strenger beoordeelt dan hoe wij anderen beoordelen. Die stem voelt objectief en waar aan, terwijl dat eigenlijk niet zo is. Proberen aan de eisen van die stem te voldoen maakt je niet gelukkiger en kan ook helemaal niet. Want je doet het nooit goed genoeg. Het moet altijd beter.

Herken je de volgende gedachtes?

• Ik doe het niet goed.
• Ik heb vandaag niets bereikt.
• Ik heb het voor mezelf verpest.
• Ik stel me aan.
• Ik had dat nooit moeten doen.
• Ik ben een mislukking.
• Ik doe het altijd fout.
• Ik kan niks.

Deze gedachtes kloppen niet. Want niemand is een mislukkeling, niemand kan niks, niemand doet het altijd fout. Je kunt niet elke dag alles bereiken en je kunt niet alles oplossen wat je zou willen oplossen. Je bent een mens en mensen maken fouten en zijn niet perfect. Dat is helemaal niet erg.

Sta jezelf toe om mens te zijn.

Door een gedachte-check te doen, kun je nagaan of bepaalde gedachtes die je hebt wel eerlijk zijn naar jezelf toe. Hiervoor kun je de volgende vragen beantwoorden:

1. Zou ik dit ook over iemand anders denken?
2. Zou ik dit ook tegen een vriend zeggen?
3. Sta ik mezelf toe om fouten te maken?
4. Sta ik mezelf toe om niet perfect te zijn?
5. Vraag ik iets van mezelf wat haalbaar is?
6. Is wat ik denk opbouwend?
7. Verlies ik mezelf niet in details?
8. Ben ik respectvol naar mezelf toe?
9. Ben ik liefdevol naar mezelf toe?

Feestdagen en verjaardagen

Feestdagen of verjaardagen kunnen best pittig zijn, als je je niet goed voelt. Het kan lijken alsof iedereen blij is, het gezellig heeft en het fijn vindt om samen te zijn. Dan kun je je behoorlijk alleen voelen, als je je zelf helemaal niet goed voelt.

Misschien voel je je verplicht om te doen alsof je het fijn hebt. Misschien verwijt je jezelf zelfs wel dat je het voor anderen verpest. Omdat je niet blij genoeg bent. Omdat je meer je best zou moeten doen. Maar dat is niet waar. Je verpest niks. Je mag je slecht voelen. Je mag je ook even blij voelen.

Alles wat je voelt is oké. Misschien lukt het om jezelf voor te nemen om geen toneelstukjes spelen, want dat is zo zwaar. Wees mild en zacht naar jezelf. Geef als dat lukt aan anderen aan dat je het moeilijk vindt. Je mag er helemaal zijn. Ook met jouw gevoelens en gedachtes.

Blij zijn hoeft niet. Het leuk vinden hoeft niet. Genieten hoeft niet.

Het is niet leuk als dat allemaal niet lukt, maar het is zo. Wees niet teleurgesteld in jezelf. Alles wat je voelt is oké. Elke maand van het jaar. Dus ook tijdens feestdagen, de verjaardag van iemand anders of je eigen verjaardag. Het is ook maar gewoon 'een dag in het jaar'.

Zorg gewoon dat je ‘bent’, dat is al genoeg. En niet alleen genoeg, het is ook nog knap. Wees trots op jezelf dat je je hier weer doorheen slaat. Denk aan waar je grenzen liggen, wat jij wilt en wat jij nu aankunt. Doe wat goed voelt en probeer jezelf zo te laten zijn als jij op dit moment bent.