Crisisplan maken
Als je in crisis zou kunnen komen, is het goed om als eerste een signaleringsplan te maken. Met een signaleringsplan kun je voorkomen dat je in crisis terechtkomt. Als je toch in crisis belandt, is het goed om ook een plan te hebben dat je middenin een crisis kunt inzetten.
Op momenten waarop je niet meer weet hoe je verder kunt leven met alle heftige gevoelens en gedachtes die je ervaart, kan het heel moeilijk zijn om te bedenken wat je op dat moment kunt doen om jezelf veilig te houden. Een plan klaar hebben liggen, is daarom verstandig.
Je kunt een crisisplan opdelen in drie tot vijf stappen. Schrijf voor jezelf niet alleen op welke stappen je af zult gaan tijdens crisis, maar ook wat elke stap precies inhoudt. Je wilt tijdens een crisis namelijk zo min mogelijk hoeven nadenken.
Hieronder volgt een schema dat je kunt gebruiken om jouw eigen crisisplan op te stellen.
- Stap 1: veiligheid opzoeken. Dit is een super goede eerste stap, als het je lukt om dit te doen. Zorg dat je geen middelen in de buurt hebt waarmee je jezelf pijn kunt doen; verstop gevaarlijke of triggerende voorwerpen en blijf uit de buurt van omgevingen die jou in gevaar brengen.
- Stap 2: afleiding zoeken. Maak een lijstje met dingen die jou kunnen afleiden of helpen als je je heel slecht voelt. Bijvoorbeeld iets schilderen, schrijven, onder de douche gaan staan of muziek luisteren. Je kunt ook proberen je gedachten naar de positieve kant te verschuiven, door bijvoorbeeld een lijstje te maken van dingen die wel goed gaan, van verbeteringen die je al hebt doorgemaakt, van leuke punten aan jezelf, van voordelen van herstellen of van dingen die je graag ooit eens wil doen.
- Stap 3: contact zoeken. Als afleiding niet helpt, is het belangrijk om hulp te vragen. Maak een lijst met mensen die je vertrouwt en die je kunt bellen als je het even niet meer weet. Je kunt van te voren aan deze personen vragen of zij het goed vinden als jij hen in een crisissituatie belt, op deze manier komt de drempel lager te liggen. Je kunt ook contact opnemen met de crisishulplijn 113.
- Stap 4: veiligheid opzoeken. Misschien is het aan het begin nog niet gelukt om jezelf in veiligheid te brengen. Het kan helpen om dit samen met iemand anders te doen, bijvoorbeeld terwijl je aan de telefoon bent. Verstop triggerende voorwerpen en blijf uit de buurt van omgevingen die jou triggeren. Als je denkt dat het nu het beste is om nabijheid te hebben, vraag dan iemand om langs te komen of ga (als dat veilig kan) zelf bij iemand langs.
- Stap 5: meer hulp inschakelen. Als niemand opneemt, of als het contact dat je gezocht hebt, niet genoeg helpt, zorg dat je in contact komt met professionele hulpverlening. Bel binnen werktijden jouw behandelaar, hulpverleningsinstantie of huisarts. Bel buiten werktijden de huisartsenpost of de lokale crisisdienst.
Zorg dat je het crisisplan altijd bij de hand hebt.