Balans zoeken
Hoe meer je over de grens gaat van hoeveel stress gezond voor je is, hoe lager je grens komt te liggen. Als je overspannen bent, kun je veel minder stress hebben. Hoe meer spanning, hoe eerder je spanning nog hoger wordt. Het is een vicieuze cirkel.
De enige manier om te zorgen dat je hieruit komt, is voor jezelf kiezen en naar jouw grenzen en lichaam luisteren.
Pas als je langere tijd rust en ontspanning kunt ervaren, kan jouw spanningsgrens weer op de oude plek terugkomen. Jouw gevoeligheid voor spanning zal (een tijd) sterker blijven, en er zijn nieuwe triggers ontstaan die jouw sneller dan gebruikelijk uit balans brengen.
Daarom is het heel belangrijk goed naar je gevoel te blijven luisteren en genoeg rust te nemen. Oók na je herstel. Jij bent voor een groot deel eigen baas over wat jij toelaat aan stress in je leven. Productiviteit op een dag, op alles ja zeggen en overal bij zijn, is niet belangrijk.
Als jij rust in je hoofd en lichaam ervaart is dat goud waard; dat is waarmee je uiteindelijk de echt belangrijke dingen bereikt.
Positieve spanning of stress is de hoeveelheid energie en aanspanning die nodig is om een prestatie te leveren. Deze spanning maakt je juist productiever en effectiever. Spanning of stress is niet meer goed als je een té zware druk ervaart, als alles teveel voelt, je door het de bomen het bos niet meer ziet en je je slecht voelt over jezelf.
Hoe herken jij bij jezelf dat je teveel spanning hebt? Je kunt spanning onder andere herkennen aan:
- Prikkelbaarheid / gespannen gevoel / hyper-alertheid / vermoeidheid
- Gevoel dat je hoofd te vol zit / concentratieverlies / dissociatie
- Rusteloosheid / niet goed kunnen stilzitten
- Hoofdpijn / spierpijn
- Misselijk zijn / trillerig zijn / duizeligheid / gevoel flauw te gaan vallen
- Versnelde hartslag / hartkloppingen / hyperventilatie
Dit zijn waarschuwingssignalen van je lichaam dat allemaal (even) teveel is. In deze situatie is het goed om een stap terug te zetten. Dat kan betekenen: rust nemen, factoren die stress veroorzaken (tijdelijk) verminderen en hulp vragen. Als je dit doet dan faal je niet, maar zorg je goed voor jezelf.
Goed voor jezelf zorgen, is het tegenovergestelde van falen.
Als de spanning gezakt is en er ontstaat weer ruimte in je hoofd, is de uitdaging om voortaan vóórdat het teveel is, te zorgen dat je je rust pakt. Dit gaat met vallen en opstaan. Vallen is ook hier geen falen; het is heel normaal. Het is een proces dat jaren kan duren.
Het doel is dat je uiteindelijk je rustmomenten zo inplant, je planningen zo maakt en de verwachting aan jezelf zo bijstelt, dat je jezelf niet overvraagt. Elke keer dat je tegen je grenzen aanloopt en elke keer dat je er overheen gaat, is dat een leermoment.
Het hoeft niet perfect te gaan en het hoeft ook niet perfect te worden.
Je verplicht voelen
Je bent tot (bijna) niets verplicht, maar toch voelt het vaak alsof je tot een heleboel verplicht bent. Herken je één of meer van de volgende gedachtes?
- Ik moet naar mijn afspraak gaan, want het is de bedoeling.
- Mijn therapeut zal het wel beter weten.
- Ik kan niet zomaar een afspraak afzeggen.
- Het is nu al te laat om de afspraak af te zeggen.
- Diegene rekent nu op mij.
- Mensen volgen mij op Instagram, dus dan moet ik wel elke dag posten.
- Het lukt me wel, ook al voelt het niet goed.
- Die persoon bedoelt het goed, dus ik mag het niet vervelend vinden.
- Andere mensen doen het ook, dus ik moet het ook kunnen.
- Anderen verwachten dit nou eenmaal van mij.
Je hoeft niet te doen wat niet goed voelt, ook niet als het de bedoeling is. Degene die het beste weet wat jij nodig hebt, ben jij zelf. Er zullen altijd mensen zijn die jou vertellen wat je moet doen en wat je juist niet moet doen. Er zullen altijd mensen zijn die zeggen dat wat jij doet of wat jij wilt doen niet goed is.
Jij mag jouw eigen keuzes maken en je mag op jezelf vertrouwen.
Jij weet meer over jezelf en wat jij nodig hebt, dan je misschien denkt. Als je merkt dat iets een grens bereikt, dan mag je daarnaar luisteren. Als je merkt dat iets niet goed voor je is, dan mag je daarnaar luisteren. Je mag jouw grenzen áltijd aangeven. Het is ontzettend krachtig om dat te doen.
Uitgangspunten waarmee je je grenzen goed bewaakt:
- Ik zorg eerst voor mezelf.
- Ik laat het niet toe dat anderen mij een schuldgevoel geven of mij iets laten doen dat niet goed voelt.
- Ik kom voor mezelf op en ik laat mijn mening horen.
- Ik communiceer over wat ik nodig heb en mag assertief zijn.
- Ik laat mijn blijdschap niet afhangen van anderen.
- Ik stel mezelf niet verantwoordelijk voor dingen waar ik geen controle over heb.
Het is niet vanzelfsprekend makkelijk om deze punten toe te passen. Het begint bij het inzien dat jij ook belangrijk bent en dat jij ook ruimte mag innemen. Maar dat idee kan heel erg nieuw zijn en heel vreemd aanvoelen. Vraag jezelf daarom af: hoe zou ik vinden dat een goede vriend voor zichzelf moest zorgen?
Sociale media
Denk goed na over wat sociale media jou brengen. Voel jij druk? Voel je je er beter of slechter door? Ga je jezelf negatiever beoordelen? Misschien kun je je meldingen een keertje uitzetten of een social media 'pauze' nemen om te kijken hoe dat voelt.
Je bent niet verplicht om op sociale media te zitten. Jouw mentale gezondheid is veel belangrijker.
Ga ook na of de accounts die jij volgt, helpend zijn voor jouw herstel. Als je merkt dat bepaalde plaatjes of teksten je een zwaar gevoel geven of het gevoel dat je al hebt versterken of bevestigen, is het misschien beter om te zorgen dat deze posts niet in jouw feed terechtkomen.
